توضیح آیات سوره سبأ
آیات۲و۱:
این آیات در مورد خداوند است در مورد ستایش، علم و رحمت او می باشد .
آیات: ۹-۳
این آیات در بحث “عدم اعتقاد کافرین به آخرت” حاوی نکات ذیل می باشد:
وقوع قیامت حتمی باشد .
خداوند ازهر اتفاقی که در آسمانها و زمین می افتد، آگاه است. همه آنها در کتابی روشن می باشد به عبارتی دیگر تمامی اعمال وکارها تحت کنترل می باشد .
خداوند به مومنان پاداش می دهد.
کسانی که در فهمیدن آیات خداوند مانع تراشی می کنند، دچار عذابی دردناک خواهند شد.
کسانی که اهل علم می باشند ، می دانند که این آیات از طرف خداوند نازل شده است.
کافرین اعتقادی به زنده شدن مجدد بعد از مرگ و متلاشی شدن جسم ندارند .
آنها چیزهای نادرستی را به خداوند نسبت می دهند و رسول مکرم اسلام را دیوانه خطاب می کنند .
آنها از راه حق فاصله زیادی گرفتند ودر آخرت دچار عذاب الهی خواهند شد.
آیات: ۱۱و۱۰
این آیات در مورد حضرت داود(ع) می باشد .
آیات: ۱۴-۱۲
این آیات در مورد حضرت سلیمان (ع) می باشد .
آیات: ۲۱-۱۵
این آیات در مورد قوم سبا می باشد وبه نکات ذیل اشاره دارد:
شکر گزاری نعمتهای خداوند باعث تداوم آنها می شود وناشکری باعث بروز بلایا می گردد .
سیر وسیاحت کردن و بازدید از محل زندگی اقوام آموزنده می باشد .
ناشکری کردن ظلم به نفس می باشد .
تبعیت کردن از گمان موجب گمراهی می شود .
گمان با تصدیق و صحه گذاری تفاوت دارد.
در این دنیا بعضی به آخرت ایمان و برخی دیگر به آن شک دارند .
خداوند می داند که هرکسی چه اعتقادی دارد و در مورد آنها اشتباه نمی کند .
آیات: ۲۷-۲۲
این آیات خطاب به مشرکان می باشد و حاوی نکات ذیل است:
خدایان هیچ نقشی در آفرینش ندارند .
بدون اجازه خداوند، شفاعت در آخرت شامل هیچ کس نخواهد شد.
این آیه در مورد رزق وروزی می باشد. خداوند به همه مردم، چه مومن وچه کافر، روزی عطا می فرماید.
هرکس مسئول اعمال خودش می باشد.
همه مردم در محشر جمع شده و خداوند با رسیدگی به اعمالشان آنها را به بهشت یا جهنم می فرستد .
با توجه به آیات فوق اگر خداوند شریکی داشت، خود را نشان می داد.
آیه: ۲۸
این آیه به نقش کلی رسالت رسول اکرم (ص) در بازدارنگی، دادن بشارت و ترساندن اشاره می کند وبیان کننده عدم آگاهی مردم از نقش آن حضرت است.
آیات: ۳۰و۲۹
این آیات در مورد زمان وقوع قیامت است.
آیات: ۳۵-۳۱
این آیات نشان می دهد، آنانی که به قرآن و رسالت رسول اکرم ایمان نمی آورند، ظالم می باشند .
در قیامت دو گروه ضعیف شدگان ومستکبران که هردو ظالم می باشند، با یکدیگر گفتگو می کنند .
ظلم ضعیف شدگان به خاطر تبعیت از مستکبران است.
ظلم مستکبران به خاطر گمراه کردن مردم از راه راست ودعوت به شرک می باشد .
ضعیف شدگان با دیدن عذاب آخرت از گذشته خود سرافکنده وپشیمان می شوند .
هردو گروه به خاطر اعمالشان وارد عذاب جهنم خواهند شد .
مستکبران افراد مرفه مغرور وخودخواهی می باشند که به اموال واولاد خود می نازند. رسالت رسول اکرم را قبول نداشته و به جزای آخرت ایمان ندارند.
آیات: ۳۷و۳۶
این آیات در مورد رزق و روزی می باشد وبه نکات ذیل اشاره می کند:
خداوند روزی هرکس را که بخواهد، زیاد ویا کم می کند .
ملاک عاقبت بخیری، داشتن اموال واولاد نیست ، بلکه ایمان وعمل صالح است.
آیه:۳۸
کسانی که با حرفها وکارهای خود مانع ایمان واعتقاد دیگران به هدایت الهی می شوند، عذاب خواهند شد .
آیه:۳۹
این آیه همانند آیات ۳۶و۳۷ در مورد روزی ودر آمد می باشد و با بیان مجدد اینکه روزی در دست خداوند است، اضافه می کند که هرکس انفاق کند، چیزی از دست نمی دهد و خداوند بهترین روزی دهنده می باشد .
آیات: ۴۱و۴۰
این آیات در مورد پرستیده شدن فرشتگان وجنیان می باشد .
آیات:۴۵-۴۲
این آیات در مورد ظالمان می باشد .
در آخرت ظالمان بخاطر تکذیب حق دچار عذاب می شوند و هیچکس نمی تواند به آنها کمکی بکند .
ظالمان پیامبران را دروغگو دانسته و معجزه الهی را سحر معرفی می کردند .
آنها به اقوام خود القاء می کردند که پیامبران با دعوت به سوی خداوند می خواهند آنها را از پیروی آئین پدرانشان برحذر دارند .
پیامبران در س نخوانده بودند وهیچکس به آنها درس نداده بود .
قبلا” پیامبران الهی توسط ظالمان تکذیب شده اند وهیچیک از حرفهای آنها را حتی به مقدارکم نپذیرفتند .
این سوال مطرح است که در طول تاریخ، چگونه ظالمان این همه دلایل روشن را انکار می کردند؟
آیات: ۵۰-۴۶
این آیات در مورد دعوت پیامبران می باشد وبه نکات ذیل اشاره می کند:
هرکس باید در پذیرش حق و اطاعت از خداوند، ثابت قدم باشد.
فرستاده خداوند از روی دیوانگی مردم را بسوی خداوند نمی خواند .
او مردم را از آتش جهنم می ترساند .
از مردم بابت دعوت الهی، مزدی طلب نمی کرد.
خداوند برتمامی اعمال حاضر وناظر می باشد .
خداوند در جایگاه حق قرار دارد واز نهان وآشکار کاملا” آگاه می باشد.
در تقابل حق وباطل ، خداوند هیچگاه سمت باطل نبوده است.
هدایت از جانب خداوند است . ضلالت بخاطر تبعیت از نفس است.
خداوند شنوا و نزدیک می باشد.
آیات: ۵۵-۵۱
این آیات در مورد عدم اعتقاد کافرین به آخرت می باشد و به نکات ذیل اشاره می کند:
در هنگام مرگ که جان آنها گرفته می شود، جزع و فزع می کنند .
امکان توبه بعداز مرگ نمی باشد.
آنها در زندگی دنیائی کافر بودندو به دلیل آنکه غرق در گمراهی بودند، بدون هیچ دلیلی آخرت را انکار می کردند .
با آمدن مرگ دیگرنتوانستند تمایلات و علاقه مندیهای زندگی دنیا را دنبال کنند .
قبل از آنها نیز اقوام بسیاری اینگونه بودند و به آخرت شک داشتند .
عناوین موضوعی سوره سبأ به ترتیب آیات
| آیات | موضوع | عنوان |
| ۱ | مهربان | اسامی یا صفات خدا |
| ۱ | مخصوص پروردگار | حمد وشکر خدا |
| ۱ | موجودات آسمانها وزمین | مالکیت خدا |
| ۱ | مالکیت موجودات | آسمان – موجودات |
| ۱ | مالکیت موجودات | زمین – موجودات |
| ۱ | حمد خدا در آخرت | حمد وشکر خدا |
| ۱ | باحکمت | اسامی یا صفات خدا |
| ۱ | آگاه | اسامی یا صفات خدا |
| ۲ | ورود وخروج به زمین وآسمان | علم خدا |
| ۲ | آمرزنده مهربان | رحمت خدا |
| ۲ | مهربان | اسامی یا صفات خدا |
| ۲ | آمرزنده | اسامی یا صفات خدا |
| ۳ | ساعت | آخرت – اسامی روز قیامت |
| ۳ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۳ | گفتن آخرت خواهد آمد | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۳ | درج همه چیز | کتاب – کتاب مبین |
| ۳ | آگاهی از همه چیز | علم خدا |
| ۳ | غیب | علم خدا |
| ۳ | آمرزیده شدن | صالحین – خصوصیات صالحین |
| ۴ | روزی با کرامت | صالحین – خصوصیات صالحین |
| ۴ | آمرزش | رحمت خدا |
| ۴ | روزی با کرامت | اقتصادی – روزی ودرآمد |
| ۵ | مانع تراشی برای آیات خداوند | اهل جهنم |
| ۵ | عذاب دردناک | وضعیت جهنم |
| ۶ | برحق بودن قرآن | سوال یا اعلان به محمد (ص)- قرآن |
| ۶ | اعتقاد به حقانیت قرآن | تفکر – اهل تفکر |
| ۶ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۶ | راه باعزت ستودنی | هدایت خدا |
| ۶ | نظر اهل علم | سوال یا اعلان به محمد (ص)- قرآن |
| ۶ | نازل شدن به حق | قرآن – نزول قران |
| ۶ | هدف از نزول | قرآن – نزول قرآن |
| ۷ | زنده شدن | آخرت – از نگاه کلی |
| ۸ | دیوانه خواندن آن حضرت | نکات مهم در مورد محمد(ص) |
| ۸ | تهمت به خداوند | عرب جاهلیت |
| ۸ | تهمت دیوانگی به رسول اکرم | عرب جاهلیت |
| ۸ | ایمان نداشتن به آخرت | کارهای ناپسند- ظلم کردن |
| ۸ | ایمان نداشتن به آخرت | اهل جهنم |
| ۹ | انواع عذاب | عذاب خدا در دنیا |
| ۹ | توجه به انواع عذابهای الهی | توبه و طلب آمرزش |
| ۱۰ | فرمان دادن به باد | پیامبران – سلیمان (ع) |
| ۱۰ | برتری بر مومنان | پیامبران – داود(ع) |
| ۱۰ | نرم شدن آهن برای او | پیامبران – داود(ع) |
| ۱۰ | کوه | زمین – خشکی |
| ۱۰ | پرنده | جانوران |
| ۱۱ | ساختن زره | پیامبران – داود(ع) |
| ۱۱ | خوبی کردن | کارهای خوب |
| ۱۱ | بصیرت به بندگان | علم خدا |
| ۱۴-۱۲ | کارکردن شیاطین | پیامبران – سلیمان (ع) |
| ۱۴-۱۲ | تحت فرمان سلیمان (ع) | جن – شیاطین |
| ۱۲ | چشمه مس | پیامبران – سلیمان (ع) |
| ۱۲ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۱۵و۱۳ | دستور شکر گزاری | حمد وشکر خدا |
| ۱۳ | شکر گزاری کردن | کارهای خوب |
| ۱۳ | آل داود (ع) | پیامبران – داود(ع) |
| ۱۴ | موریانه | جانوران |
| ۱۴ | آگاه شدن از مرگ سلیمان (ع) | پیامبران – سلیمان (ع) |
| ۱۵ | باغهای بزرگ | قوم سبا |
| ۱۵ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۱۵ | آمرزش | رحمت خدا |
| ۱۵ | آمرزنده | اسامی یا صفات خدا |
| ۱۵ | روزی از جانب خداوند | اقتصادی – روزی و درآمد |
| ۱۵ | عذاب قوم سبا | عذاب خدا در دنیا |
| ۱۶ | سیل ویرانگر | قوم سبا |
| ۱۶ | ناشکری کردن | قوم سبا |
| ۱۷ | کافربودن | قوم سبا |
| ۱۷ | دلایل نزول عذاب | عذاب خدا دردنیا |
| ۱۸ | مکان قوم | قوم سبا |
| ۱۸ | سیر وسیاحت کردن | نکات زندگی |
| ۱۹ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۱۹ | دعا برای امور دنیا | قوم سبا |
| ۱۹ | ظلم به نفس | قوم سبا |
| ۱۹ | نشانه برای آیندگان | قوم سبا |
| ۱۹ | ظلم به نفس | کارهای ناپسند- ظلم کردن |
| ۱۹ | صبر کردن | کارهای خوب |
| ۱۹ | شکرگزاری کردن | کارهای خوب |
| ۲۱و۲۰ | تسلط نداشتن شیطان بر آنها | صالحین – خصوصیات صالحین |
| ۲۱و۲۰ | تبعیت نکردن مومنان از شیطان | قوم سبا |
| ۲۰ | زینت دادن شیطان به اعمال آنها | قوم سبا |
| ۲۰ | گمان بجای یقین | جن – شیطان- القاء کردن |
| ۲۰ | تبعیت از حدس وگمان | کارهای ناپسند |
| ۲۰ | پیروی اکثریت از گمان | یقین |
| ۲۱ | تسلط نداشتن برمومنان | جن – شیطان |
| ۲۱ | ایمان وشک به آخرت | قرآن – قیاس در قرآن |
| ۲۱ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۱ | حفاظت خدا از هرچیز | سوال یا اعلان به محمد (ص) |
| ۲۱ | آزمایش خدا | علم خدا |
| ۲۱ | اعتقادات فردی | آزمایش خدا |
| ۲۱ | شک به آخرت | کارهای ناپسند |
| ۲۱ | حفاظت از هرچیز | قدرت خدا |
| ۲۷-۲۲ | گفتن به مشرکان | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۲۲ | گفتن عدم مالکیت ومشارکت خدایان | دستور مستقیم به محمد (ص)- مشرکان |
| ۲۲ | دلیل نفی شرک | یگانگی خدا |
| ۲۲ | عدم مالکیت ومشارکت خدایان | مالکیت خدا |
| ۲۳ | اجازه خدا برای شفاعت | شفاعت |
| ۲۳ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۳ | علی | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۳ | کبیر | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۳ | حق | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۳ | ملاقات با خدا | وضعیت محشر |
| ۲۴ | روزی از آسمانها و زمین | اقتصادی – روزی و درآمد |
| ۲۴ | گفتن خداوند روزی می دهد | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۲۴ | روزی مسلمان وکافر | اقتصادی – روزی ودرآمد |
| ۲۵ | گفتن مسئولیت اعمال | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۲۵ | مسئولیت اعمال | ویژگی های انسان |
| ۲۶ | گفتن جمع شدن مردم در محشر | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۲۶ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۶ | فتاح | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۶ | آگاه | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۶ | جمع کردن مردم | وضعیت محشر |
| ۲۶ | حسابرسی | وضعیت محشر |
| ۲۷ | مشرکان – گفتن خدایان را نشان دهید | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۲۷ | شرک ورزیدن | عرب جاهلیت |
| ۲۷ | شریک داشتن خداوند | تفکر- اینطورنیست که فکر می کنید |
| ۲۷ | عزت باحکمت | عزت خدا |
| ۲۷ | باعزت | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۷ | باحکمت | اسامی یا صفات خدا |
| ۲۸ | بشارت دهنده | نکات مهم در مورد محمد(ص) |
| ۲۸ | ترساننده | نکات مهم در مورد محمد(ص) |
| ۲۸ | بازدارنده | نکات مهم در مورد محمد(ص) |
| ۲۸ | عدم آگاهی مردم از هدف رسالت | دین |
| ۳۰و۲۹ | وقوع قیامت | سوال مردم از محمد (ص) |
| ۳۰ | وقت معین | زمان وقوع قیامت |
| ۳۳-۳۱ | ضعیفان ومستکبران | گفتار در قیامت |
| ۳۱ | کافرین | عرب جاهلیت |
| ۳۱ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۳۱ | ضعیف شدگان | کارهای ناپسند – ظلم کردن |
| ۳۱ | مستکبران | کارهای ناپسند – ظلم کردن |
| ۳۲ | تبعیت از مستکبران | کارهای ناپسند |
| ۳۲ | مانع هدایت دیگران شدن | کارهای ناپسند |
| ۳۳ | شریک گرفتن برای خدا | کارهای ناپسند – ظلم کردن |
| ۳۳ | عدم فایده معذرت خواهی ظالمان | وضعیت محشر |
| ۳۳ | غل و زنجیر | وضعیت جهنم |
| ۳۳ | جزای اعمال | آخرت – از نگاه کلی |
| ۳۵و۳۴ | مرفهین مغرور وخودخواه | کافرین |
| ۳۴ | دشمنان پیامبران | پیامبران – از نگاه کلی |
| ۳۶ | گفتن خداوند روزی میدهد | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۳۶ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۳۶ | روزی از جانب خداوند | اقتصادی – روزی ودر آمد |
| ۳۶ | دادن روزی | اراده خدا |
| ۳۶ | عدم آگاهی از اینکه روزی او در دست خداوند است | ویژگی های انسان |
| ۳۷ | بکار نیامدن مال و اموال | وضعیت محشر |
| ۳۷ | بکار نیامدن فرزندان | وضعیت محشر |
| ۳۷ | امنیت | وضعیت بهشت |
| ۳۷ | غرفه | وضعیت بهشت |
| ۳۷ | خوبی کردن | کارهای خوب |
| ۳۷ | جزای اعمال | آخرت – از نگاه کلی |
| ۳۸ | مانع تراشی برای آیات خداوند | اهل جهنم |
| ۳۸ | مانع هدایت دیگران شدن | کارهای ناپسند |
| ۳۹ | گفتن خداوند روزی می دهد | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۳۹ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۳۹ | روزی از جانب خداوند | اقتصادی – روزی ودر آمد |
| ۳۹ | دادن روزی | اراده خدا |
| ۳۹ | پاداش انفاق | اقتصادی – انفاق |
| ۳۹ | بهترین روزی دهنده | اسامی یا صفات خدا |
| ۴۱و۴۰ | خداوند وفرشتگان | گفتار در قیامت |
| ۴۰ | جمع کردن مردم | وضعیت محشر |
| ۴۱ | پاک | اسامی یا صفات خدا |
| ۴۱ | پرستیده شدن جن | جن |
| ۴۲ | بکار نیامدن ارتباطات افراد | وضعیت محشر |
| ۴۲ | جزای اعمال ظالمان | گفتار در قیامت |
| ۴۲ | ظالمان | اهل جهنم |
| ۴۲ | ایمان نداشتن به آخرت | کارهای ناپسند – ظلم کردن |
| ۴۵و۴۳ | تکذیب پیامبران | پیامبران – در حالت کلی |
| ۴۴ | نیامدن پیامبری قبل از رسول اکرم | عرب جاهلیت |
| ۴۴ | نیامدن پیامبری قبل از رسول اکرم برای اعراب | سوال یا اعلان به محمد(ص) |
| ۴۴ | درس نخوانده | نکات مهم در مورد محمد (ص) |
| ۴۵ | تکذیب پیامبران | کارهای ناپسند |
| ۴۶ | گفتن یک پند به شما می دهم | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۴۶ | ثابت قدم بودن در اطاعت خدا | نکات زندگی |
| ۴۶ | دیوانه نبودن رسول اکرم | تفکر – لزوم تفکر |
| ۴۶ | دیوانه خواندن آن حضرت | نکات مهم در مورد محمد (ص) |
| ۴۶ | ترساننده | نکات مهم در مورد محمد (ص) |
| ۴۷ | گفتن از شما پاداش نمی خواهم | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۴۷ | گفتن پاداش من با خداوند است | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۴۷ | شاهد همه چیز | شهادت خدا |
| ۴۸ | گفتن حق با پروردگار است | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۴۸ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۴۸ | غیب | علم خدا |
| ۴۹ | گفتن حق آمد | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۴۹ | حق وباطل | قرآن – قیاس در قرآن |
| ۵۰ | گفتن عامل گمراهی و هدایت | دستور مستقیم به محمد (ص) |
| ۵۰ | هدایت وگمراهی | قرآن – قیاس در قرآن |
| ۵۰ | پروردگار | اسامی یا صفات خدا |
| ۵۰ | شنونده | اسامی یا صفات خدا |
| ۵۰ | قریب | اسامی یا صفات خدا |
| ۵۳-۵۱ | مکان نزدیک ومکان دور | قرآن – قیاس در قرآن |
| ۵۱ | جزع و فزع هنگام مرگ | کافرین |
| ۵۱ | مرگ با کفر | هنگام مرگ |
| ۵۱ | کافرین – جزع و فزع آنها هنگام مرگ | سوال یا اعلان به محمد(ص) |
| ۵۴و۵۲ | بدون بازگشت | آخرت – ازنگاه کلی |
| ۵۲ | عدم فایده ایمان آوردن در آخرت | کافرین |
| ۵۳ | تکذیب قیامت | کافرین |
| ۵۴ | شک به آخرت | کافرین |
| ۵۴ | شک به آخرت | کارهای ناپسند |